Refik Halid Karay 1888 yılında Beylerbeyi'nde Serveznedar Mehmed Halid'in oğlu olarak doğan Refik Halid'in anne tarafı Kırım Giraylarına dayanmaktadır; baba tarafı ise 18 yüzyıl sonlarında bir kolu Mudurnu'dan İstanbul'a göçen Karakayış ailesindendir. "Galatasaray Sultanisi" ve "Mekteb-i Hukuk"ta okuyan yazar, Meşrutiyet sıralarında gazeteciliğe başlamıştır. Kısa sürede hiciv yazılarıyla üne kavuşmuş, "Fecri Âti" edebiyat topluluğunun kurucularından olmuştur. "Kirpi" adıyla yazdığı taşlamaları ve siyasal ya

Refik Halidin romanlarını soluk soluğa okuduğum dönemlerdi. Bugünün Saraylısını birkaç kez okumuş, bir türlü doyamamıştım. O yüzden bazı sahnelerini ezbere hatırlarım. Onu çağrıştıran Dişi Örümcek de çok hoşuma giderdi. Hele Nilgün, bir dönem, başucu kitabım oldu. 2000 Yılın Sevgilisine gelince, beş-on sayfa okuduktan sonra, beni adamakıllı şaşırtmıştı. Bir zaman kaymasında geriye, geçmişe yolculuk... Aslında her şey en olağan roman sahneleriyle başlıyor: Fahirle Güldal, birbirlerini tanımayan genç adamla g

Refik Halid, Minelbab Ilelmihrabın devamı niteliğinde olan Bir Ömür Boyuncayla ülkemizin meşrutiyet, mütareke ve cumhuriyet dönemlerine ait yaşantılarını anlatmayı sürdürüyor. Lübnan, Suriye ve Turkiyedeki anılarını yazarken, kronolojik bir sıra takip etmeyen Refik Halid, anlatımında geçmişe ve geleceğe gidip gelerek toplumdaki siyasal, sosyo- kültürel değişimleri ve benzerlikleri göz önüne seriyor. Tarihimizin önemli bir bölümünü farklı pencereden bakarak daha iyi değerlendirmeyi sağlayan Bir Ömür Boyunc

Memleket Hikâyeleri'nin unutulmaz yazarı Refik Halid Karay'ın 1938-1965 yılları arasında Tan, Akşam, Yeni İstanbul, Zafer gibi dönemin en çok ses getiren gazete ve dergilerinde yayımlanan eserleri Memleket Yazıları dizisinde yeniden hayat buluyor. Karay'ın muharrir kimliğinin ayrılmaz bir parçasını oluşturan gazeteci ve fıkracı yanı böylelikle 18 kitaplık bir diziyle okurlarına ulaşıyor. Memleket Yazıları 1938-1965 ile Türkiye tarihinin en hareketli döneminde memleketin geçirdiği siyasi, kültürel, kentsel

Memleketimizde hiçbir anı Minelbab İlelmihrab kadar ilgi çekmemiş, Meclis'e kadar yansıyan gürültü koparmamıştır. İki kez yayını durdurulan eserin ancak 1948'de, yazarın ikinci Aydede dergisinde tam yayını mümkün olabilmiştir. Önemli yoğunluktaki yeniden basılması istekleri karşısında, hâlâ mizahi bir anlatımla o devrin tanınmış kişilerini gözümüzde canlandırdığına ve Mütareke yıllarına ışık tuttuğuna inanıyoruz. Buanılar, yazarı dediği üzere, bir savunma olmayıp yalnızca günü gününe hislerin işlendiği Müta

Son elli yılda; özellikle Arap ve Fars kökenli kelimelerin ayıklanması ve yerlerine öztürkçelerinin kullanılması sonucu çok hızlı değişen dilimiz, kuşaklar arasındaki iletişimde bazı zorluklar doğurmuştur.

Memleket Hikâyelerinin unutulmaz yazarı Refik Halid Karayın 1938-1965 yılları arasında Tan, Akşam, Yeni İstanbul, Zafer gibi dönemin en çok ses getiren gazete ve dergilerinde yayımlanan eserleri Memleket Yazıları dizisinde yeniden hayat buluyor. Karayın muharrir kimliğinin ayrılmaz bir parçasını oluşturan gazeteci ve fıkracı yanı böylelikle 18 kitaplık bir diziyle okurlarına ulaşıyor. Memleket Yazıları 1938-1965 ile Türkiye tarihinin en hareketli döneminde memleketin geçirdiği siyasi, kültürel, kentsel dönü

Cadıbostanı, yani şimdiki Caddebostanı... O tarihte, haftada bir kere İstanbuldan kalkan, yandan çarklı, bir ufacık vapur, muayyen yerlere uğraya uğraya İzmite kadar gider. Fakat uğradığı yerlerde iskele, rıhtım yoktur; açıkta durur, vapura kayıklar yanaşır ve müşterilerle eşya uzak bir yolculukta olduğu gibi zorlukla, bağrışa haykırışa çıkarılır. Cadıbostanı bu duraklardan biridir ve hakikaten bir bostandan başka bir yer değildir. Etrafgöz alabildiğine yalnız bağ ve bağlar ortasında tek tük köşkler. Köşkle

"Ne temiz, ne güzel görünüyor bu su, billur gibi. Halbuki mikrop yuvasıdır, tifo geçirir insana, öyle mundardır ki! Ben de öyleyim, temiz, güzel görünen bir Kaa suyu kadar mikroplu, murdarım. Serinletecek sanılırım, içeni kırk derece ateşle yakarım." "Gir yatağına, üstünü örteyim, uyumaya çalış." "Bir kadeh konyak ver, şişe ile kadehler ortada. Sen de iç, bir daha öyle konyağı nerede bulacaksın? Zaten ölüm günlerimiz yaklaştı, sen çölde vurulup gideceksin, ben bir topun yıkacağı şu evin enkazı altında kalac

Denizatı şuracıkta harem kurmuş. Raca kesilmiştir, yoksam Nebab olmuş, Ağa Hanın halefliğine geçmiştir? Körpe yeğenlerini bir bir dansa sokup kalçalarını ellemekten hiç arlanmaz. Yanakbeyanak sürtünür, o karnaval balonu karı da oturup seyreder, Nedir bu kepazelik! diye kızına sualde bulunmaz Hepsi görgüsüzlük, bilgisizlik, para şımarıklığı, bir yaşantıdan öbürüne çarçabuk, kural ve yöntemini öğrenmeden geçişin sonucu, Allah birdenbire bağışta bulunmuş işte! Taş atıp da kolları mı yoruluyor? Ekmek elden, su

"Lisan bahsinde esas derdim tad ve âhenktir. Zira şu kanaatteyim ki Türkçemizin öbür Türkçelere ve birçok ecnebi lisanlara üstün vasfı asırlardan beri elimizde armonize edilmiş, lezzetli hale gelmiş olmasıdır. Bizim Türkçemiz hem tatlı hem âhenklidir," diyen Refik Halid Karay'ın Tan, Akşam, Aydede ve Yeni İstanbul'da yayımlanmış yazılarını bir araya getiren Türkçenin Tadı ve Âhengi, dilinin güzelliğiyle akıllarda yer etmiş; hem dil inkılâbıyla, dilde sadeleşmeyle, dil siyasetiyle hem de kelimeler arasındaki

Refik Halid Karay bu romanında Perihan ve Kenan çiftinin bir anahtar merkezinde farklı boyutlar kazanan evlilik hayatını ele alıyor; gerçeklik ve algı kavramlarının insan psikolojisi üzerine etkilerine odaklanıyor; keskin gözlem gücü ve tasvir yeteneğiyle dönem İstanbulunun sosyal yaşantısı ve dokusunu okuyucuyla buluşturuyor.

Ah, o zamanki hanımefendilerin kibarlığı, o halayıkların güzelliği, o saz âlemleri ve helva sohbetleri!... Hoş, ezberlediğim o tesirli cümlenin sade bana değil, efendime de faydası dokunmuştu. Zamanın padişahı onu rütbe, mesnet ve servete gark etmişti; göğsü nişanlarla dolmuştu. Bana bile fahri olarak galiba bir unvan verilmişti ki artık sadece: Ago! Ago! diye hitap etmiyorlar, o çetrefil dilli, ince belli, sırma saçlı, narin, nazik, nazenin Çerkez kızları beni: Ago Paşa! diye çağırıyorlar, böyle okşuyorlar

Hep İstanbul'la başladığımız "Memleket Yazıları" dizisi, Refik Halid Karay'ın siyasi yazılarını içeren, elinizdeki Atatürk'e Eğilen Bir Sürgün cildiyle sona ermiş oluyor. Karay'ın muharrir kimliğinin ayrılmaz bir parçasını oluşturan gazeteci ve fıkracı yanı böylelikle 18 kitaplık bir toplamla okurlarına ulaşmış oldu. 1939-1958 yılları arasında Akşam, Yeni İstanbul, Aydede ve Tan'da yayımlanan yazılarında Refik Halid Türkiye tarihinin en hareketli döneminde memleketin geçirdiği siyasi ve kültürel dönüşümler

Refik Halid Karay, 1939-1958 yılları arasında Tan, Akşam, Yeni İstanbul ve Aydede'deki dünya siyaseti yazılarıyla fıkra yazarlığının ve ironinin hakkıyla nasıl yapılacağını gösteriyor. Mizahi dilinden taviz vermeden dünyanın savaşa sürüklenişini anlatıyor, avucunun içi gibi bildiği Ortadoğu'da süren çatışmaları yorumluyor. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından ise dünyanın yönünün nereye döneceği üzerine kalem oynatıyor. Bunları yaparken siyasi aktörleri de es geçmiyor; Churchill'i alaya alıyor, Hitler'i yeriyor

Refik Halid Karay'ın 1952-1953 yıllarında Siyaset: Haftalık Politika ve Kültür Gazetesi'nde yayımlanan yazılarının derlendiği Elli Yıl Önceki, okurunu 1900'lerin Haydarpaşası'na, Sarayburnu'na, Tepebaşı'na, Beyoğlu'na, Bostancı'dan Caddebostanı'na uzanan bir gezintiye çıkarıyor... Refik Halid bu gezintide eski İstanbul'un atmosferini, kışlık ve yazlık tiyatrolarını, kahve içme âdetini, gece simitlerini, bir seçkinlik alameti olan bastonları, "bonjur" denilen kuyruklu ceketleri anımsatıyor... Elli Yıl Önce

Refik Halid Karay gördüklerinden, duyduklarından kısacası gündelik hayatından beslenerek ele aldığı her konuyu kurduğu   analojiler ve metaforlarla açıklar. Sokakta yankılanan bir klakson sesi işitir; sevinç, üzüntü ve gerginlikte o klaksonun nasıl bir ifade aracına dönüştüğünü anlatır. İstanbul kışında bacalardan yayılan kömür tozunu, kurumu görür; kömür ve petrol uğruna yapılan savaşları, savaş kışkırtıcılarının kurumlu hallerini ele alır. Dönemin kıyafet modasına bakar; oradan bir zarafet ve maskaral

Refik Halid Karay'ın incelikli eleştirel tavrı, muhalif bilincinin her türlü kalem oyunlarından uzak sahihliği Cihangir Dalkavuğu Tarih toplamın da yer alan tarih yazılarını uyanık bir zihnin rehberliğinde okumayı zorunlu kılıyor. Karay'ın hem tarih kavramına yaklaşımı, tarihin gelenekle şekillenmiş yapısına isyan eden tavrının yanında tanıklık ettiği döneme ilişkin zengin bir bellek arşivine sahip olması muhtelif zamanlarda yazılmış bu yazıları daha da benzersiz kılıyor. Düz çizgisel tarih anlayışının va

Refik Halid Karay'ın Tan, Akşam, Yeni İstanbul, Aile, Olay, Her Kalem, Zafer ve Aydede gibi gazete ve dergilerde yayımlanan yazılarından derlenen Güzel Sanat Suçları devlet, toplum, birey ve sanat döngüsünün nelere kadir olduğuna dair güçlü bir bellek işçiliğine sahip. Geleneksel sanatlar, resim, heykel, tasarım, mimari ve şehircilik, müzik, tiyatro ve sinema üzerine dil ustası bir yazarın sanatı ve en çok da hayatı nasıl ele aldığını, toplumda sanata olan yaklaşımın nasıl olduğunun netlik ayarı yazarın in