Bu kitap, esas itibariyle birey ve toplum hayatını yönlendiren kuralların nasıl oluştuğu ve değiştiği, yaşadığı dönemin kurallarından memnun olmayanların önlerindeki gerçekçi seçeneklerin nasıl belirleneceği üzerinde düşünmeyi konu ediniyor. Bunu da kalkınma ve ilerleme merkezli bir alt alana odaklanarak yapmayı deniyor. Kalkınma, diğer herkes için olduğu kadar dünya nüfusunun dörtte birini oluşturan Müslümanlar için de her dönem önemli gündem maddelerinden biridir. Ancak günümüzde bunun artan bir öneme ka

Bu çalışmanın amacı İslam geleneğindeki dinî-felsefî düşüncenin İslam düşüncesi üstüne çalışma yapan günümüz araştırmacıları tarafından kesinlikle yeterli ilginin gösterilmediği bir alanını ilgi odağına taşımaktır. Louis Gardet’nin La Pensée Religieuse d’Avicenne (Paris 1951) adlı kitabında odağa taşıyışı da sadece giriş kabilindendir. Konunun önemi geleneksel İslam düşüncesi ile Helenistik/Yunan düşünce akımlarının karşılıklı çekişmesinde (ve çelişmesinde) merkezî yeri teşkil etmesinde yatmaktadır. Müslüma

Elinizdeki kıymetli eser Osmanlı Devleti’nin yıkılma sürecinde Şeyhu’l İslâm olan, ilmî çalışmalarının yanında, Batılılaşmanın çok yoğun olduğu, ulemânın etkisinin tükendiği ve nihâyet İslâm’ı devletten ayırarak Türkiye’nin laik bir düzene geçtiği dönemde mücadelesini bütün imkanlarıyla sürdürmüş, kendisinden sonra gelen nesillere güzel bir örneklik bırakmış olan Şeyhu’l İslâm Mustafa Sabri Efendi (rahmetullâhi aleyh)’e aittir. Kendisi vatanından ayrılıp Mısır’a gittiğinde en azından el-Ezher gibi köklü bi

İslam âleminin her yıl, gelişini sevinçle karşıladığı Ramazan ayı, Müslüman toplumların her bir cüzü için birbirinden farklı ve rengârenk tecrübeleri barındırıyor. Tüm bu renkliliğin, canlılığın, kültürel çeşitliliğin yanı sıra Ramazan, dünyanın neresinde olursa olsun, her bir Müslüman için ortak bir değeri ifade ediyor. Coğrafya, tarih ve kültür; insanı yaşadığı toprakların alışkanlıklarıyla çevrelemeseydi acaba zihinlerde Ramazan’a dair ne gibi hatıralar olurdu? Ramadan Mubarak, dünyanın far

Tarihsel süreç içinde dogmatik teolojiler, mezhepler, meşrepler, tarikatlar müminleri din adamlarına sorgusuz sualsiz itaat eden mukallitlere çevirdiler. Kur’an, bu durumu “Dinlerini paramparça edip mezheplere bölünenler gibi olmayın; onların her biri, kendinden son derece emindir.” (30/32) diye tasvir eder ve insanı uyarır. Kendileri, cehalet veya samimiyetle hata yapıp uçurumdan düşünce veya atlayınca, sürü de peşi sıra telef oldu. Bu kitapta derlenen deyişler, bir vicdan çalışmasıdır ve vicdanın çalıştır

Kur’an bize semboller üzerinden mesaj verir. Sembolün anlamı bütün zaman ve mekânları kuşatır. Beled Suresinde sarp yokuş olarak ifade edilen Akabe, bu bağ­lamda nefse zor gelen her şeyin sembol ismidir. Asıl sarp yokuş mala mülke, servete, şöhrete, makama, mansıba, zevke, keyfe kul köle olmuş nefisleri özgürlüğüne kavuşturmaktır. Bugün bu âyetin bizim için anlamı gönlü köleleştirilmiş insanları âzâd etmektir. Zamanımızda köleleştirilmiş insan o kadar fazla ki. Televizyon köleleri, bilgisayar köleleri, para

Fusûsu'l-Hikem bir rüyaya dayanır. Bu rüyada İbnü'l-Arabî, Hz. Peygamber'in ken­disine bir kitap verdiğini ve onu insanlara ulaştırmasını istediğini belirtir. İbnü'l-Arabî de hiçbir yorum katmadan bu kitabı aktardığını söyler. Özel koşullardaki bir rüyaya dayanmasının Fusûsu'l-Hikem'e belirli bir kutsiyet ve ayrıcalık kazandırdığı açıktır. Fusûsu'l-Hikem, önceki peygamberlerin ve getirdikleri dinlerin yerel ve göreceliğine karşın değişmez ve mutlak bilgiyi içeren İslam vahyinin –ki İbnü'l-Arabî'ye göre bu n

Peygamber Efendimizin 23 yıllık hayatı boyunca değişik mekân ve zamanlarda irad buyurdugu mübarek sözleri arasında “Bizden değildir” kaydıyla gelen rivayetler de bir hayli dikkat çekicidir. Efendimiz, bu cümleleriyle kalben ve ruhen Müslüman toplumuna mensup olmanın bir dizi sınırları olduğundan söz etmiştir. Mesela “Sünnetimden yüz çeviren benden değildir.” “Büyüklere saygı küçüklere merhamet duymayan bizden değildir.” şeklindeki sarih beyanlarıyla Müslümanlığın sadece şekilden ibaret olmadığını, onun bir

Aygıtlar artık yalnızca etrafımızda değil; eylemlerimizde, düşüncelerimizde, bilincimizde ve ruhumuzda. Geldiğimiz noktada kendi aleyhimize kullanılma kudreti olan meçhul aygıtları bizzat kendi ellerimizle büyüttüğümüzü ve bunun karşısında gittikçe küçüldüğümüzü fark ediyoruz. Sahiden, fark ediyor muyuz? Peki ya her geçen saniye katlanarak büyüyen ve tümüyle veriden müteşekkil bu aygıtlaşmış kültürün vakti geldiğinde sadece kötülük üretmeyeceğinden emin olabilecek miyiz? Öte yandan teknolojiye öncülük edenl

Tarihte el-Ahkâmu’s-Sultaniyye adında iki eser yazılmıştır. Biri Maverdî (ö.450/1058), diğeri Ebu Ya’la’ya (ö.458/1065) aittir. Her iki müellif Hicri 4-5. asırlar arasında, Miladi 10. asırda yaşamıştır. Bunlar Abbasilerin sonlarına doğru halife Kadir Billah ile halife Kaim bi Emrillah dönemlerinde yaşamışlardır. Maverdi eserinin girişinde ismini vermese de halifenin emri üzerine yazdığını belirtir. Ahkâmu’s-Sultaniyye’lerin birinci konusu İmamet konusudur; bunun karşılığı Hilafet ve güncel ifadesiyle Devlet

Osmanlı siyasi literatüründe siyasetnâme geleneğini, yöneten ve yönetilenlerin ilişkisinin düzenlenmesi, yönetim anlayışı, rüşvetin önlenmesi, nizâm-ı âlem, sadaret, ordu, reâyâ, hazine ve dîvân-ı hümâyun gibi ele aldığı meseleler bakımından kanunnâme türünden tefrik etmek oldukça güçtür. İşte siyasetname geleneğinin ihtiva ettiği yöntem ve ortak konuları kullanarak on sekizinci yüzyıl ansiklopedist âlimlerinden Şehrîzâde Mehmed Said tarafından kaleme alınan Tâcü’l-kavânîn bu türde bir eserdir. Muhteva bak

Türkiye toplumunun en çok konuştuğu konuların başında siyaset gelmektedir. Çünkü siyaset herkesin yaşamını doğrudan ve dolaylı ilgilendirmektedir. Siyasilerin aldığı bir karara veya çıkardığı bir yasaya ister istemez uymak zorunluluğumuz vardır.Toplumumuzda siyasetten anlamayan kimse yoktur! Herkes siyaset konusunda ahkâm kesip durmaktadır. Siyaset konusunu konuşanlar arasında da kimse kimseyi ikna edememektedir.Bu kadar yaygın bir konu olan siyaset ve bu kadar katı tutumlu toplum için İslam’da Siyasetin Ye

İnsanların birinci vazifesi Yüce yaratıcısı olan Allah’a iman edip, emir ve yasaklarına uymasıdır. Bunun için insan Allah’a karşı sorumluluklarını iyi öğrenip yerine getirmelidir.İnsanların İslam inancını zayıflatmak için, “İslam kadına hak vermemiş; Cin ve Şeytan yoktur,” diye ortaya çıkanlar vardır.Çağımızın ideolojik görüşlerine kendilerini kaptıranlar da İslam dinine bir türlü müspet yaklaşamıyorlar. Bunlar düştükleri çukurun farkında değiller. Onun için İslam dini iyi öğrenilmedikçe ideolojilerin kötül

Hz. Peygamber soyundan gelen bir Nakşî şeyhi olan Ebussu‘ûd b. Sa‘dullâh’ın III. Murad döneminde kaleme aldığı Miftâhu’l-adâle, kısa bir mukaddime ile iki bölümden oluşur. Mukaddime kısmında hamdele ve salvenenin akabinde risalenin yazım amacı, bölümleri ve III. Murad’ın övgüsüne yer verilir.Risale, cihadın küçük (asgar) ve büyük (ekber) olmak üzere iki türüne göre şekil alan değerlendirmeleri içermekte olup III. Murad’ın şahsında cihadın bu iki türünün tahakkuk ettiğini göstermeye çalışır. Cihâd-ı asgar Kı

On yedinci yüzyılda, devrini ve sonrasını derinden etkileyen bir harekete öncülük eden önemli simalarından Balıkesirli Kadızâde Mehmed İlmî tarafından yazılan Mesmû‘âtü’n-nekâyih adlı siyasetnâme, 1040/1630 tarihinde IV. Murad’a ithafen kaleme alınmış ve Aziz Mahmud Hüdâyî aracılığıyla sultana takdim edilmiştir.Elinizdeki çalışma, Kadızâde Mehmed İlmî’nin hayatı ve eserlerini ihtiva eden ve Mesmû‘âtü’n-nekâyih’i hem şekil hem de muhteva açısından inceleyen bir giriş ile söz konusu eserin Latin harflerine ak

Prof. Dr. Fethi Kerim Kazanç koordinesinde yürütülen “Lisansüstü Öğrencilerin Akademik Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi-I” isimli proje sonucunda ortaya çıkan yazılardan oluşan bu çalışmada, kelâm ve felsefenin ilgi alanına giren yöntem, metafizik, inanç, bilgi, din, ulûhiyyet, şiddet, kötülük ve değer gibi konular ele alınmaktadır. İşlenen konular daha ziyade kelâm ilmine özgü bir anlayışla ele alınmakta olup bazen de her iki disipline atıf yapılarak karşılaştırmalı olarak verilmeye çalışılmıştır.

Elinizdeki bu çalışmada kötülüğün mahiyetine, kaynağına değinilmiş, kötülük çeşitleriyle, kötülüğün tarihsel gelişimi gibi konuların üzerinde durularak temel kavram haritası ortaya konmuştur. Devamında Batı ve İslam düşüncesinde konunun önemi ve teodise bağlamında geliştirdikleri çözüm önerileri çerçevesinde filozofların görüşlerine yer verilmiştir.Son olarak kötülük problemi hususunda Kur’an-ı Kerim’in meseleye kayıtsız kalmadığı, bilakis Allah’ın tavizsiz adaleti bağlamındaki özgün bakış açısı gösterilmey

İsmet Özel, Modern Türk şiiri ve düşünce hayatında adından söz ettiren şairlerden, mütefekkirlerden birisidir. Türkiye’de İslâmî cenahın birçoğunun din anlayışına etkide bulunmuştur. Düşünsel olarak meseleleri “çözümü temelde ara, kavrayışta köklere in” ilkesi dolayımında izah etmektedir. Mevzuları yüzeysel, pragmatist, sentezci, uyarlamacı bir mantıkla değil “bir şey neyse odur” mantığı çerçevesinde, o şeyin varlık zeminini temel ilke kabul ederek ele almaktadır. Türkiye’de din anlayışlarının aldığı şekil

1980 sonrası süreçte fiziksel engelleri (iktisadi, siyasi vs.) aşan muhafazakâr kesimin piyasaya eklemlenerek tüketim ve gösterişe yönelmesi, oldukça karmaşık ve dağınık birçok sebep ile ilişkilendirilebilse de özünde, zamansal ve düşünsel engelleri aşamamakla alakalıdır. Katı klasik yorumlardan kaçan kitle, piyasa yönelimli popüler dinî bir güzergâha düşmüştür. Klasik yorumların çağın sorunlarına çözüm getirememesi ve Müslüman aydınların moderniteye alternatif kuramlar geliştirememesi, muhafazakâr toplumun

Bu dünyada herkes huzur içinde yaşamayı arzu eder. Özellikle de günümüzde zaman hızla akıp gitmektedir. Bu yüzden bizim huzurumuzu sağlayacak iyi ve doğru şeyleri deneme yanılma yoluyla bulmaya çalışacak kadar zamanımız yoktur. Daha önce bu huzuru yaşamış kimselerin bize doğruyu, iyiyi ve güzeli kısa yoldan göstermesi önemlidir. Bunun için bizlerin, bu güzellikleri daha önce başarıyla uygulamış rehber ve örnek şahsiyetlere ihtiyacı vardır. Tabii rehber ve örnek şahsiyetler denilince de ilk akla gelen isim h