Özellikle Kâzım Koyuncu'dan sonra Lazca etnik müzik olmaktan çıkmış çok daha geniş bir kitleye hitap eder olmuştur. (...) Lazca kültür aktivizmi genişledikçe Lazca müzik yöresellikten çıkarak aktivizm ile popülerleşen iyiden iyiye kimlik kurucu bir rol üstlenmeye başlamıştır. (...) Müzik ve dansın yaygınlaşan ve gittikçe daha geniş kesimlerce kabul gören Lazlık etnikliğinin performansları olarak algılanışı sosyal medyanın denkleme dahil olması ile gerçek mekânın arasındaki bağı geliştirmiş ve interaktifleşt

Sabitâlem Mahallesi, birbirine paralel konumlanmış, her biri kaydırağa benzeyen altı sokak ve bu sokakların her iki yanına dizilmiş yeşil, kireç, tuğla, sidik sarısı, pembe ve sıklıkla da sıva rengi gecekondulardan müteşekkil bir mahalle olup, nüfusunu Allah'tan gayrı bilen yoktur. Yamaç yönündeki gökdelenin tepe katlarından bakıldığında, sokaklarında bir aşağı bir yukarı koşturup duran küçüklü büyüklü çocuklarıyla mahalle, yazlık yörelerdeki her şey dahil otellerin su parklarına benzer. Çöplüğün ortasında

İnsan hiçbir zaman 'çıplak maymun' olmadı, hep taş baltaların, çanak çömleklerin, kaldıraçların, çalar saatlerin, lokomotiflerin dünyasında yaşadı ve bilgisayarların. Bu kitapta yer alan denemeler, dil, fizik, kimya, biyoloji, bilgisayarlar, toplumsal bilimler, yapay zekâ -ve tabii edebiyat- gibi, ilk bakışta birbirleriyle ilintisiz alanlar üzerinde geziniyor. Ama biyolojik evrimden bilimkurgu geleneğine, olasılıklar kuramından kültürel değişime, sibernetikten bizzat yazma uğraşına dek bütün bu gezi uğrakla

Kapitalizmle ilişkili iktidar biçimleri üstüne düşünme sürecini ilerletebilmek için sadece Marx'ı veya sadece Foucault'yu değil, Foucault'nun Marx'tan yola çıkarak gerçekleştirdiği çalışmayı temel almak daha uygun olacaktır. Bu sayede mücadelenin ikinci bir yolu daha olduğu ortaya çıkar: Henüz kendini arayan, pratik anlamda taslak halinde, teorik olarak da elbette pek az tartışılmış bir yol. Ekonomik zeminde kapitalizme karşı verilen mücadele ile bütün iktidar ve baskı biçimlerine karşı verilen tüm diğer mü

Hasan Yazıcı ve İhsan Doğramacı arasındaki dava epeyce konuşulmuş, dikkat çekmişti: 2000-2007 arasında iç hukukta, 2007-2014 arasındaysa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde devam eden yargı süreci gerek hukukun işleyişindeki birçok çarpıklığı gerek akademik intihalin boyutlarını göstermesi açısından ibret verici durumlarla doluydu. Yazıcı, bu kitapta söz konusu dava sürecini etraflıca anlatarak sadece yargıya bir ayna tutmakla kalmıyor aynı zamanda toplum tarafından aydın olarak görülen kimselerin ahlâki du

Gerçek tevazu, belirli becerilere sahip olduğunuzu söyleyebilmektir. Yani, gayet güçlü bir bilgi iddiasıdır. Aptalca bir görececilik değil, tanık olmak, beyan etmektir. İstediğim mütevazı tanıklık türü, konumlulukta ısrar eder; bu konumun kendisi de miras olduğu kadar gayet karmaşık bir inşadır. Benim mütevazı figürüm, bilimin inanılır, medeni erkeğinin 'laboratuvar'ında bir özne konumuna yerleşmeyen ya da yerleşemeyenlerin ihtiyaçlarını gözeten araştırmalar yapar. Donna J. Haraway, teknobilim, antropoloji

Görgü ve protokol kitaplarının toplumsal hayattaki değişimi yansıtan en önemli kaynaklardan olduğu biliniyor. Görgü kurallarının sofra ve yemek adabıyla ilgili olanlarındaki farklılaşmayı gözlemek; insanların bir araya geldiği sofraların, bu sofralardaki tavır ve hareketlerin nasıl değiştiğini izlemekse -tabir caizsemasalar ve sofralar üzerinden bir tarih okuması yapmak isteyenler için oldukça zengin bilgiler sunuyor. Âdâb-ı Taâm, 1890-1927 yılları arasında yayımlanmış, belirlenebilen bütün Osmanlıca görgü

Her şeyi hatırlıyorum merak etme. Bir gecede işsiz kaldığını hatırlıyorum. Bir gecede dostu düşmanı tanıdığını hatırlıyorum. Meydanlarda sadece işimi ve öğrencilerimi geri istiyorum diye ses ederken azgın suçlular gibi yaka paça götürüldüğünü hatırlıyorum. Kanında duş alacağını söyleyenler göğüslerini gere gere dolaşırken intihar ettiğini hatırlıyorum. Takım elbiseleriyle iyi halden yararlanıp serbest kalan tecavüzcüler, emekçilerin haklarını gasp eden işverenler, ağaçları rahat bırakmayan rektörler, oto

Kendimizi avutalım, yarın öbür gün başımız önümüze düşmesin diye esmer diyorlardı bize. Külliyen yalandı. Ben karaydım. Gobi, benden karaydı. Ferdi karaydı. Domestos karaydı. Zülküf karaydı. Ramazan karaydı. Dilan karaydı. Zülfiye karaydı. Azat vardı bir de. Bize pek benzemiyordu. Çünkü Azat kapkaraydı. Ama en fenası Şener'di. Çünkü o beyazdı. Kimimizin gözleri siyah, kimimizin kahverengiydi. Ama Şener'inkiler yeşildi. Hacca gitmiş komşularımızın dış kapılarına sürdükleri boya gibi yeşil. Hatta türbe ye

Annemiz hayatımızdaki en önemli ve en temel kişidir, demek herhalde abartılı bir ifade olmaz. Onun içinde hayat buluruz, normal şartlarda bizi ilk o besler. Dünyayı ilk onun gözünden algılar, duyguları ilk onunla deneyimleriz. Annemiz, bir anlamda bizi hayata hazırlayan ilk dans partnerimizdir. Ancak bu zorunlu dans, bazı durumlarda keyifli ve öğretici olmaktan çıkar ve gerçek bir eziyete dönüşür. Herkesin çevresinde zorba, duygusuz, asabi ya da soğuk bulduğu için birlikte zaman geçirmekten hoşlanmadığı in

İstanbul Resim Heykel Müzesi'ni, o zamanki adıyla Müze-i Hümayunu, 19. yüzyılda Avrupa'da kurulan büyük müzeleri örnek alarak, modern ve ulusal bir müze modelinde düzenleyen ve kuran Halil Edhem'dir. Onun Müzecilik Yazıları Türkiye'de müzeciliğin kurucu metinleridir ve aynı zamanda sanat tarihinin temel kaynakları arasındadır. Kitabın birinci bölümünde, Halil Edhem'le birlikte çalışmış olan arkeolog, tarihçi, müzeci İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Aziz Ogan ve Arif Müfid Mansel gibi hocaların Halil Edhem'i tanıt

Biz Türkiye'de toplanıp İngiliz kadınlarından söz ettiğimiz zaman, bu dünyada isteyecekleri hiçbir şey kalmadığını düşünürdük. Ama yaşam savaşının onlar için ne anlama geldiğini, ya da bu ebedi mutluluk arayışının ne kadar korkunç bir şey olduğunu bilmiyorduk. İkisinden hangisi daha güç bir savaşım? Biz Türkiye'de yalnızca bu ikinci savaşımı biliyoruz ve tüm dünyada aynı yararsız çaba sürüp gidiyor. Zeynep/Hatice Zinnur hanım - 1906 Geç Osmanlı döneminin kadın yazarları Avrupa'daki, Batı'daki kadınların

Osmanlı'da devlet zihniyetine kayıtlı Kızılbaş/Alevi algısı devlet politikalarına yansımış mıdır? Uzun süren bir mutlak iktidar döneminde Kızılbaşlar/Aleviler hakkındaki belgeler, kurumlar arası yazışmalar, uygulamalar genel bir siyaset izleği sunabilir mi? Yalçın Çakmak, Sultanın Kızılbaşları'nda, II. Abdülhamid döneminin ve rejiminin kendi siyaset anlayışı ve araçları ile devletin genel Alevi politikası arasındaki paralelliklerle değişimlere yoğunlaşıyor. Birincil kaynaklar, Osmanlı arşivleri ile misyoner

Dikiz aynasından Esra'yı görebiliyordu gerçi. Gevşemiş, sessizleşmiş, yorgunluğun çöktüğü yüzüyle farklı bir güzellik kuşanmıştı (insanı yanına kıvrılmaya, sarılıp uyumaya çağıran bir güzellik); başını cama dayayıp şehrin gece manzarasına bakarak kim bilir ne düşünüyor, kimi düşlüyordu. Olmayacak şeyler yapmaya hazır görünüyordu. Epeydir arayıp sormadığı birini arayabilir, ertesi gün pişman olacağını bildiği halde gidip onunla yatabilirdi mesela. Bunu görüyordu Esra'nın aynadaki yansısında. Gençliğinde baş

Vicdan sahibi bir tek Allah'ın kulu çıkıp da: Onlar da bizim gibi ekmek yerler, evlerine çoluk çocuklarına bakmak için gecelerini gündüzlerine katıp dağda bayırda, her yerde ve her işte çalışırlar, geceleri uyurlar, uyuduklarında tıpkı bizim gibi mutlu rüyalar görürler, çocuk yetiştirirler, severler, âşık olurlar, yeri gelir ağlar, yeri gelir gülerler demedi. Doğuştan edindikleri dil, inanç ve yaşam tarzları analarının ak sütü gibi kendilerine helaldir, onların da bu köhnemiş dünyada kendi dillerini konuştu

Pertev Naili Boratav, Türkiye'nin uluslararası düzeyde tanınan ve sayılan müstesna bilim insanlarından biri. Buna, tamamen yerli bir konuyla, folklor ve halk edebiyatıyla ilgili çalışmalarıyla erişmiş; gerçekten yerel-evrensel bütünlüğünü kurmuş, sağlam temellendirilmiş bir kültürel sentez yorumu getirmiş bir halkbilimci. Şu da var ki, Türkiye'nin yetiştirdiği bu büyük bilim insanı, ülkesinde büyük baskılara maruz kalmış, üniversiteden tasfiye edilmiş, bilimsel faaliyetinin en verimli çağını yurt dışında ge

Korku dolu bir şeydi dünyada olmak. Dünyayı düşününce minicik bir nokta sayılacak şehirde bile yalnızdı - şehrin uğultusunu bastıracak ikinci bir ses yoktu. Kendini korumak zorundaydı. Aslolan buydu, başka bir şey değil. Kendini korumak zorunda olduğunu idrak edenlerin tutturduğu bir düzeni vardı dünyanın. Ona uyacaktı, uymalıydı. Bilinçsizce de olsa, yaptığı bu olmuştu o geceye dek, bundan sonra daha bilerek atacaktı adımlarını, atmalıydı. Behçet Çelik, Dünyanın Uğultusu'nda, bir taşra kentinde doğan, üniv

Edebiyatımızın sürekli ilgiyle okunan başyapıtlarından Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, eğlencenin, mizahın ve heyecanın bir an bile eksilmediği bir dünyayı anlatıyor. Hüseyin Rahmi Gürpınar, 1912 yılında tefrika edilen ve o tarihten günümüze severek okunan başyapıtı Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç'ta dünyayı yok edeceği düşünülen Halley yıldızının memleket semalarında yarattığı etkinin peşine düşer. Halley dünyamıza çarpacak mıdır, eğer çarpacaksa bu hadisenin ne zaman gerçekleşeceğini bilebilir m

Kemalist laiklik dünyevi seküler bir dünya görüşü olmaktan ziyade, dini devlet eliyle yeniden şekillendirmeyi hedefleyen bir ideolojidir. Bu amaçla üzerine dayandığı İslâm söylemi, özel alana ait, aydınlanmış, rasyonel ve milli bir 'Türk İslâm'ı' karşısında siyasi, bağnaz, hurafelere dayalı ve yabancı (Arap) kültürü etkisinde bir 'gerici İslam' (irtica) karşıtlığını temel alır. İslâm'ın bu şekilde bir zıtlık temelinde kavramsallaştırılması, Türkiye'de erken Cumhuriyet ile çok-partili demokrasi dönemleri ara