"Kitabımın alt başlığı XVI. Yüzyıl Akdeniz Dünyasından Bir
Kesit’ten de anlaşılacağı üzere, esas olarak Cervantes’in
hayatını ve eserlerini anlatmayı hedeflediysem de giriş
bölümünde XVI. yüzyılın Akdeniz tarihinde önemli bir yeri
olan Türklerle İspanyolların savaşlarına da değindim.
Osmanlı-İspanyol hâkimiyet mücadelesinin çatışma
alanları Akdeniz, Mağrip ve Orta Avrupa olmuştur. Bu iki
imparatorluğun çatışması, askerlik mesleğini seçen
Cervantes’in kaderini etkilemiştir. 1575'te terhis olduktan
sonra sivil hayata adım atmak üzere Napoli’den İspanya’ya
deniz yoluyla dönerken gemisi Fransa ile İspanya
karasuları arasındaki Las Tres Marías adlı bir mevkide
Cezayirli deniz gazileri tarafından zapt edilmiş ve diğer
esirlerle birlikte zincire vurularak Cezayir’e götürülmüştür.
Orada beş yıl boyunca Türklerin esiri olarak yaşayan
Cervantes’in, ülkesine o kadar yaklaşmışken esir düşmesi
kendisi için büyük bir talihsizliktir. Ama Türk ve İspanyol
müşterek atasözünün de işaret ettiği gibi “Her şerde bir
hayır vardır.” Bu beş yıllık esaret ona diğer yazarlara pek
nasip olmayan bir tecrübe ve bilgi birikimi kazandırmış ve
Türkleri ve İslamı yakından tanımasını sağlamıştır. Nitekim
İspanya’ya döndükten sonra bu birikimler sayesinde
birbirinden ilginç eserler meydana getirecektir.
Cervantes’in yapıtlarını incelerken, yazarın Türkler ve
İslam hakkında neler yazmış olduğunu okurların bilmesinin
yararlı olacağı düşüncesiyle, Türk ve esaret temalı eserler
veya bölümleri diğerlerine oranla daha ayrıntılı verdim. Öte
yandan, yazar esaret temalı olmayan birçok eserinde
Türklere tek kelimeyle ya da bir cümleyle de olsa mutlaka
atıfta bulunduğundan, bu eserler hakkında genel bir
malumat verirken yaptığı bu atıflara da dikkat çektim.
Cervantes hakkında detaylı bilgi edinmek isteyenlere
yararlı olmasını dilerim."
Ertuğrul Önalp