Hasan Aksakal bu kitapta, Türk politik kültüründe Romantizmin ne
denli merkezî ve kritik bir yer tuttuğunu inceliyor. Siyasal düşünde
romantizm, gözle görülür, elle tutulur dünyanın ötesine geçen
metafizik-idealist değer ve güçlere atıfta bulunur. Romantikler,
sekülerleşirken büyüsü bozulan dünyayı yeniden büyülemeye
çalışırlarken, hakikati bir efsaneye dönüştürürler. Muhafazakâr ve
milliyetçi kesimde heyecanla sahiplenilen milli ruh ve otantik
kültür arayışı, milli kültürü evrensel medeniyetten çok daha öncelikli
kılar.
Kutsal devlet-millet-vatan teslisini, dil-tarih-coğrafya üçlüsüne
bakışta yatan efsanevi ve irrasyonel tavırla birleştiren Milli Romantizm,
Türkiye'de esas olarak edebiyatta gücünü gösterdi. Aksakal, modern
Türk düşüncesinin en önemli temsilcilerinin ancak romantikleştirici
etki uyandırabildikleri ölçüde sevilen, sayılan, hatta ikonlaştırılan
birer edebiyatçı, tarihçi, politikacı veya şair olduğuna işaret ediyor.
Türkiye'de Nâmık Kemal ve Ziya Gökalp'in ön plana çıktığı ve bazen
milliyetçi, bazen muhafazakâr, bazen de İslâmî yönü ağır basan bu
milli romantik duyuşun, Kemalist, halkçı ve devrimci versiyonlarını
da içeren genel karakteri üzerine ışık tutuyor.
Romantik halkçılıktan romantik tarihçiliğe ve oradan da günümüzdeki
romantik stratejik derinliklere uzanan, Şarkiyatçılık karşısında
Garbiyatçı öfkeyi ön plana çıkaran bu siyasal düşünü anlamak için
rehber niteliğinde bir araştırma.