Bruno Bernardinin önsözü ve
Zeev Sternhellin sonsözüyle
Rousseau, insanların yaşamından vahyi çekip çıkaran ve kapitalizmin
bütün ilk mırıltılarıyla birlikte, toplumsal adaletsizliklere karşı isyan
bayrağını yükselten kişi oldu. Kötülüğün nedeni insan doğası değil,
özgürlüğün olmadığı ve eşitsizliğin egemen olduğu bir toplumdur.
ZEEV STERNHELL
Toplumsal Sözleşme, 1762de yayımlandığında, halk egemenliği
ve genel irade ilkelerini gündeme getirerek, yeni bir çığır açtı.
Kısa zamanda modern düşüncenin bir dönüm noktası ve siyaset
felsefesinin temel eserlerinden biri oldu. Egemenliğin devredilemez
olduğunu, insanların özgür doğduklarını, medeni bir özgürlük için
insanların tabiat halindeki bağımsız özgürlüklerinden feda etmeleri
gerektiğini, bunun da herkesin özgürce kabul ettiği bir toplumsal
sözleşmeyle mümkün olabildiğini iddia etti. Toplumsal sözleşme,
yasayı yapan egemen halkın üyesi olan yurttaşı var eder. Ortaya çıkan
bir ve bölünmez genel iradedir ve Cumhuriyet bu genel iradenin
hâkimiyetidir.
Rousseaunun yanıtlamaya çalıştığı sorular, günümüzün siyasal endişe
ve sorunlarıdır. Ortak faydanın içine özel çıkarlar nasıl dahil edilir?
Her iktidarın doğal eğilimi olan, yurttaşların egemenlik hakkının gasp
edilmesine karşı nasıl mücadele edilir?
Hakkında çok konuşulan ama gerçekte az okunan Toplumsal
Sözleşme, üzerinden 250 yıl geçmiş olmasına rağmen, güncel siyasal
tartışmalarımıza ışık tutmaya devam ediyor.