Tiraje Dikmen çağdaş Türk sanatının en önemli figürlerinden biridir. İstanbul’da başladığı sanat eğitimini 1950'lerde Paris’te sürdürdü ve dönemin önde gelen ressamlarıyla temas halinde oldu. İki desenini satın almış olan Max Ernst’in eserlerine ilham verdi.

Daima Tiraje imzasını kullanarak hiçbir gruba katılmadan, herhangi bir sanat akımının peşinde gitmeden, kendi doğruları çerçevesinde sıkı bir kumaş gibi dokuyarak özel bir resim dili oluşturdu. Farklı açılımları olan bir kurgu ve renk anlayışı geliştirerek Türk sanatı içinde tekil bir konuma sahip oldu.

Onu bu denli farklı kılan, kişisel değerlerinin üzerine kurduğu karakteriydi. Mutlak doğrunun peşinde, erişilmez kompozisyonları kurgulayarak daha önce yapılmayanın, görülmeyenin şekillendirilmesinde Tiraje gerçek bir öncüydü.

Dr. Necmi Sönmez, hakkında çok az yayın bulunan sanatçı üzerine kaleme aldığı Tiraje Sözlüğü’yle önemli bir boşluğu doldurup okurları onun benzersiz kişiliği ve eserleriyle tanıştırıyor.




YAZAR HAKKINDA

Dr. Necmi Sönmez, Mainz, Paris, Newcastle, Frankfurt üniversitelerinde Sanat Tarihi eğitimi aldı. Heykeltıraş Wolfgang Laib üzerine yazdığı doktorasını 2000’de Johann Wolfgang GoetheÜniversitesi’nde tamamladı.
Resim eleştirileri, söyleşi ve çevirileri Türkçe olarak 1986’dan itibaren Cumhuriyet, Milliyet Sanat, 2000’e Doğru, Gergedan, Argos, Yazın, ArredamentoMimarlık, Sanat Dünyamız, Virgül, Radikal; Almanca olarak 1990’dan itibaren Neue Bildende Kunst, Kunstzeitung; İngilizce olarak 1992’den itibaren Flash Art’ta yayımlandı. Düzenli olarak Kunstforum International, Unlimited, K24’te yazıyor.

1995’ten itibaren sergi yapımcısı olarak Türkiye, Fransa, Almanya ve Hollanda’da sergiler organize etti. Museum Wiesbaden ve Museum Moderner Kunst Stiftung Ludwig, Viyana’da küratör asistanlığı yaptıktan sonra Essen’de Folkwang Müzesi’nde (2001-2006) Çağdaş Sanat Bölümü küratörlüğünü üstlendi. Sanatsal direktör olarak Kunstverein Arnsberg’te (2006-2009) görev yaptı. Alım Komitesi üyesi olarak FRAC Franche Comté’de (2007-2010) çalıştı. 2015’ten beri SKIRA yayınevi için bağımsız editör olarak monografik kitaplar yayımlıyor. Halen bağımsız küratör ve sanat tarihçisi olarak Tate, Staatliche Museen zu Berlin, Deutsche Bank KunstHalle, Borusan Contemporary gibi kurumlarla birlikte projeler yürütüyor.

Gerçekleştirdiği Sergiler (Seçilmiş): Nil Yalter (1994), Jean Dubuffet (1995), Candida Höfer (1996), Emil Schumacher (1997), Strukturveränderung / Structures Transverses (1999), EinsiedlerVorübergehend (2001), Renée Levi (2003), Reiner Ruthenbeck (2004), Martin Gostner (2004), Gregor Schneider (2006), Anja Cuipka (2008), Mazhar Şevket İpşiroğlu 100 Yaşında (2008), Unexpected/Unerwartet (2010), Port Izmir 2, International Contemporary Art Triennial (2010), In Back of Real (2011), Gerwald Rockenschaub, Sol LeWitt (2012), François Morellet (2013), Klaus Jürgen-Fischer (2015), Kemal Seyhan (2016), Ola Kolehmainen (2017), Selim Turan (2017), SARMAL/HELIX (2017), Evrim/Evolve, İlhan Berk 100 Yaşında (2018), Boomoon, Kemal Seyhan (2019), Murat Germen, :mentalKLINIK (2020), Şairler Neden Resim Yapar? (2021), Printing Futures: Art for Tomorrow (2022), Dijital Mitolojiler (2023), Prélude Eternal (2024), Affedersiniz ama, Sanat Bir Kodak Fotoğrafı Değildir (2025)
Yayımladığı Kitaplar (Seçilmiş): Klaus Jürgen-Fischer, Kunstspektakel-Kunstdebakel Kunstkritisches Tagebuch, (2001), Sanat Hayatı İçerir mi? (2006), Cengiz Çekil (2008), Murat Germen Monografi, Skira (2015), Şimdiki Zamanın Yanında ya da Karşısında (2015), Görünmeyene Bakmak (2016), P.G. Thelander, Monografi, Skira (2018), Kemal Seyhan Monografi, Skira (2018), Paris Tecrübeleri –École de Paris Çağdaş Türk Sanatı 1945-1965 (2019), Lebriz Koleksiyonu (2023), Farah Ossouli Monografi, Skira (2024)