Bütün Akdeniz uygarlıklarının beşiği Anadoludur, düş değil, bir gerçek, bir tarih oluşumudur bu. Bilgece düşünce­nin, sanat ya­ratmalarının, dinlerin yerden ot bitercesine bit­tiği, kaynaştığı, çevreye yayıldığı bir yerdir Anadolu. Mezo­potamya uygarlığının Ana­dolu uygarlığından eski olduğunu, tarihin Sümerlerle başladığını sa­vunan görüşler, düşünceler vardır. Ancak, bilimsel düşüncenin, belli bir anlayış açısın­dan varlık bütününe, evrene, insana bakma­nın Anadolu dı­şında geliştiğini, doğduğunu en küçük belgelere dayanarak ileri sürebilecek bir yetkili yoktur.

Binlerce yıllık toprağımız, yurdu­muz öylesine zengin, öylesine eli açık ki çalan çalana vuran vurana tarih varlıklarımızı, sanat değerle­rimizi, daha doğ­rusu özümüzü, bizi biz yapanı, bize kimlik kişilik kazandı­ranı.

Yerin altından çıkan Urartu tanrılarını, Hitit tanrılarını, onların görevlerini, adlarını, işlerini güçlerini bilenler, eski Anadolu insan­ları, o dinlere tapanlar birer bilginiymişler? Hangi tanrı vardır yalnız bilginler için doğmuş? Hangi dini bilginler yaratmış, türet­miş? Eskiçağ Anadolu tanrılarının adlarını, görevlerini, niteliklerini açıklamak pek de bilgin işi değildir. Emek ister yalnız. Hititlerin, Arinna ilinin güneş tanrıçası Vuruşemu'nun adını öğrenmek için bilgin olmak gerek değil küçük bir ilgi yeter de artar bile. Urartu'ların büyük savaş tanrısı, koruyucu tanrısı Haldi'nin ne olduğunu bilmek için uzun yıllar bilimsel çalışmalara dalmak, toz yutmak iş değil artık.