Osmanlı Devleti şüphesiz bir kanun devletidir. Bir uc beyliği olarak kurulan Osmanlı, başlarda pek kanunlara ihtiyaç duymayıp, konular sultanın huzurunda veya kadı marifetiyle çözüme kavuşturulurdu.

Osmanlı Devleti'nin önemli bir özelliği de kanunları yerli yerinde tatbik etmiştir. Bu yüzden adalet sağlanabilmiş, karmaşa içinde bulunan yerler Osmanlı yönetimine girdikten sonra uzun yıllar adaletli bir şekilde yönetilmiştir. Ne zaman ki, kanunlar iyi uygulanmayıp adalet zayıflamaya başlamış, devlet de yavaş yavaş gerilemeye başlamıştır.

Elinizdeki Osmanlı Kanunları ve Devlet Teşkilâtı kitabı, mali konular, eyaletler ve askerî sınıflar için çıkarılmış ve elde bulunan kanunların, ihtiyaç duyulduğu zaman rahatlıkla ulaşılmasını sağlayacak bir kitapçık hâline getirilmesiyle oluşmuştur. Piyade Mukabeleciliği ve Defter-i Hâkânî nazırlığı yapmış olan Müezzinzade Ayn Ali Efendi, herhangi bir konu hakkında bilgi lâzım olduğunda arşiv kayıtları ile defterler karıştırılarak bin bir güçlükle bu bilgilere ulaşıldığı bilgiler mevcuttur.