Türk edebiyatının gerçek anlamda ilk popüler yazarı olan Ahmet Mithat Efendi'nin, Beykoz'daki evinden işine gitmek için bindiği Şirket-i Hayriye vapurunda şahit olduğu bir olay, Müşahedat romanına başlangıç teşkil eder. Yazar vapurda tesadüfen karşılaştığı iki Ermeni kadınının konuşmalarına kulak misafiri olur, daha sonra onlarla tanışıp hayat hikâyelerini dinler ve ardından kendi de olaylara katılarak bu romanını yazar.

Ahmet Mithat Efendi'nin çalışkan, babacan, bilge ve dürüst bir kişilik olarak karşımıza çıktığı romanda yazar olaylara zaman zaman karışır ve bol bol gözlemlerde bulunur. Yaşadığı devirde okuyucu sayısını arttırmak için oldukça çaba sarf eden Ahmet Mithat hâlâ zevkle okunan bir yazar olma özelliğini sürdürmektedir. Müşahedat romanının sadeleştirilmiş bu baskısının diğer Türk Klasikleri kadar ilgi göreceğini umuyoruz.