Orta Karadeniz Bölgesine gelerek ilk yerleşik düzene geçenler arasında ilk sırayı İkiztepelilerin aldıklarını sanıyoruz. Burada hemen şunu söylememiz gerekir: Kıyı kesiminde Kalkolitik Çağ kültürü yalnızca İkiztepe ile sınırlı değildir. İkiztepe ile birlikte diğer yerleşmeler de vardır. İkiztepe ile yerleri saptanan diğer çağdaş yerleşmeler arasındaki fark, İkiztepenin kapsamlı bir arkeolojik kazıya sahne olmasıdır. Diğerlerinden pek azı kazılmıştır; kazıları da kapsamlı değildir. İkiztepe 1974 yılından beri aralıksız sürdürülen kazılarıyla, yöre mimarisine ait en eski verilerin elde edildiği bir merkezdir. Burada elde edilen mimari veriler Kalkolitik Çağ içlerine uzanan hayatını ortaya koymaktadır. İkiztepenin aralıksız sürdürülen arkeolojik kazısından elde edilen mimari verilere dayanarak rahatlıkla söyleyebiliriz ki İkiztepe, yöre mimari geleneğinin oluştuğu yerlerin belki de ilklerinden biridir ama, en önemlisidir; aynı zamanda Orta Karadeniz Bölgesi Sahil kesimi için örnek olan tek yerleşmedir.