İstanbul, Sultan Mehmed'in, adını dilinden düşürmediği, fikrini gönlünden gidermediği, hayali düşlerini süsleyen bir gelindi. Bir aşktı İstanbul onun için, elde etme yolunda can verilesi bir güzeldi. Bu aşkın hikâyesini yazan Tursun Bey, O'nun bu tutkusunu kendi ağzından şu iki beyitle aktardı:
Hüzünlü ve sevinçli olarak ne zaman konuştuysam

Senin adın soluklarımla birlikteydi

Susuzluktan ne vakit su içmeye yeltendiysem

Hayalini kadehimde gördüm, benimleydi.

Bu aşkın bir adı da Fetih idi.

Ve Feth'i ele geçirmenin ardına düşen genç Sultan muradına erdi. Ve bu başarı kendisine iki unvan kazandırdı: Fâtih-i Kostantîniyye (Kostantıniyye Fatihi) ve Ebü'l-Feth (Fetih Babası). ***

Tursun Bey, çağında olan biteni izleyen bir canlı şahit, bir yakın görgü tanığıydı. Bu fethin hikâyesini doğrudan kendi gördükleri ve başka görgü tanıklarından duyup derledikleriyle kaleme aldı, ölümsüzleştirdi.
Târîh-i Ebü'l-Feth (Fetih Babası'nın Tarihi) yalnızca kutlu fethin değil, atalarının kurup büyüttüğü bir devleti imparatorluğa dönüştüren bir büyük fetihçinin soluk soluğa süren bütün fetihlerinin de bir canlı tanık ağzından hikâyesidir.

Tursun Bey'in eseri, verdiği birinci elden bilgilerle bir ana tarih kaynağı, öte yandan bin bir olay içinde yaşadığı sevinç ve hüzün heyecanlarını duyurmakta kullandığı, zengin ve çekici dil incelikleri ve güzellikleriyle bezenmiş bir dille aktardıklarıyla tarihseverler için sürükleyici bir yaşanmışlıklar dünyasıdır.

***

Prof. Dr. Mertol Tulum Hocamızın titiz çabasıyla Tursun Beğ, hem çeviriyazı hem de günümüz diline aktarılmış hâliyle yeniden okurun karşısında