Alacaklının, aynen ifayı talep edebildiği ve mahkemece bir işin yapılması veya yapılmaması konusunda aynen ifaya karar verildiği durumlarda, bu ilamların icrası için temel olarak, İcra ve İflas Kanunu'nun 30. ve gerektiğinde 343. maddeleri uygulanır ve borçlu icra hukuku çerçevesinde ilamdaki borcunu yerine getirmeye zorlanır. Ancak çalışmada kapsamlı olarak incelendiği üzere, söz konusu bu hükümler yeterli değildir, bu borçların niteliği dikkate alınmak suretiyle ayrıntılı düzenlemelere ihtiyaç bulunmaktadır. Bu anlamda, tespit edilen soru ve sorunlar kapsamında, hangi noktalarda kanuni düzenleme yapılması gerektiği ayrıntılı olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bir işin yapılması veya yapılmamasına ilişkin ilamların icrasında, mahkeme kararlarının uygulanması bakımından kişilerin, mahkeme ve icra organları tarafından zorlanmasına hangi ölçüde, nasıl izin ve imkan verileceği, karar verilmesi gereken en önemli hususlardan birisidir. Yapma veya yapmama borçlarına ilişkin ilamların icrası konusu, sadece icra hukukunu ilgilendirmeyip bunun yanında, medeni usul hukuku, borçlar hukuku, ceza hukuku başta olmak üzere, diğer maddi hukuk alanlarıyla da çok yakından ilgilidir. Bu sebeplerle çalışmada, ağırlıklı olarak icra hukuku ve ilgili olduğu ölçüde, birden fazla alan bir arada değerlendirilmiştir.